Ondanks dat seksualiteit om ons heen heel erg zichtbaar is, wordt er anno 2015 in de opvoeding niet veel over seks gepraat. Ook in gesprekken met ouders en kinderen blijft seksuele ontwikkeling een moeilijk onderwerp. Het Vlaggensysteem helpt ons om seksualiteit bespreekbaar te maken en zo inzichtelijk te krijgen wat passend seksueel gedrag is bij een bepaalde leeftijd.
Vlaggensysteem
Het is heel normaal om de cognitieve en fysieke ontwikkeling van een kind te bespreken. Waarom niet ook de seksuele ontwikkeling? Met het Vlaggensysteem kijken we aan de hand van zes criteria of een kind gezond seksueel gedrag vertoont of dat er sprake is van grensoverschrijdend seksueel gedrag. Niet alleen bij kinderen waar sprake is van seksueel misbruik of vermoedens van, maar juist ook bij kinderen waar andere problemen spelen. Als een kind al het één en ander heeft meegemaakt, en hij/zij vertoont seksueel gedrag, dan gaan we er snel vanuit dat het grensoverschrijdend is. Terwijl als je beter kijkt, is het misschien wel gezond seksueel gedrag of licht grensoverschrijdend. Volgens het Vlaggensysteem is licht grensoverschrijdend seksueel gedrag niet zo erg. Daarmee leert een kind zijn grenzen kennen. In dat geval hoeft er niet iets groots of abnormaals van gemaakt te worden. Door seksualiteit bespreekbaar te maken kan je kinderen daarin opvoeden. Zodat een kind merkt dat het normaal is om erover te praten. Ook als er dingen niet prettig zijn verlopen.
Seksueel gezond of grensoverschrijdend gedrag?
Voor het Vlaggensysteem is in kaart gebracht wat seksueel passend gedrag is voor de leeftijd 0 tot en met 18 jaar. Daarnaast geeft het Vlaggensysteem zes criteria waarmee je kan toetsen of het om gezond seksueel gedrag gaat:
1. Wederzijdse toestemming
2. Vrijwilligheid
3. Passend bij de ontwikkelingsfase
4. Passend in de context
5. Zelfrespect
6. Gelijkwaardigheid
Een jongen en meisje van vier jaar, die hun onderlijf ontbloten en naar elkaar kijken, is gedrag waar (pleeg)ouders van kunnen schrikken. Terwijl dit wel passend is bij de leeftijd. Of een groepje van 15 jarigen die zich in het bijzijn van elkaar masturberen. Ook dat is geen grensoverschrijdend gedrag. Als een groepje jongeren dit wil doen, is daar niets mis mee. Masturberen hoort immers bij de leeftijd, mits aan bovenstaande criteria wordt voldaan. Dit verandert echter wanneer iemand onder druk gezet wordt om mee te doen en/of het niet passend is in de context. Hetzelfde geldt voor sexting (het online sturen van seksueel getinte berichten of pikante foto's en video's naar je geliefde). Als een meisje een foto van haar borsten naar haar vriendje stuurt, is er in principe niets aan de hand. Totdat een foto de hele school doorgaat. Dat is schadelijk voor het meisje en dan is het wel grensoverschrijdend.
Waarom een goed idee?
Door te praten over de seksuele ontwikkeling van kinderen verdwijnt het taboe. Als er makkelijker over wordt gepraat, krijg je een beter beeld van gezond en grensoverschrijdend seksueel gedrag en ontvang je eerder signalen als er wel sprake is van zwaar grensoverschrijdend gedrag. Dit helpt ons weer om sneller de juiste hulp in te zetten.
